محیط زیست , دریاچه ارومیه , مصرف آب " />

کاهش 40 درصدی مصرف آب در حوضه آبریز دریاچه ارومیه

  • تاریخ انتشار : 1396/6/31 ساعت : 14:12 - 6 سال قبل
  • از گروه : علمی
  • زیرگروه : محیط زیست
تهران- ایرنا- «ابوالفضل آبشت» مدیر ملی طرح حفاظت از تالاب های ایران گفت: بعد از گذشت سه سال از اجرای طرح مشترک ایران و ژاپن با عنوان استقرار کشاورزی پایدار، 35 تا 40 درصد در مصرف آب در این حوضه آبریز صرفه جویی شده است.
آبشت روز جمعه در گفت وگو با خبرنگار علمی ایرنا افزود: امسال وارد فاز چهارم طرح مشترک دولت ایران و ژاپن با موضوع همکاری در احیای دریاچه ارومیه شدیم تا از طریق مشارکت جوامع محلی برای استقرار کشاورزی پایدار و حفاظت از تنوع زیستی اقدام شود؛ بررسی ها نشان می دهد تا حد زیادی به اهداف آن دست یافته ایم.
وی اظهار کرد: این طرح در فاز سوم در 90 روستا و در فاز چهارم در 110 روستا در حال اجرا است و در پایان هر دوره طی بازدید از سایت ها، عملکرد آن از لحاظ اثربخشی، موفقیت و تاثیر آن بر جوامع محلی مورد پایش قرار می گیرد.
وی اظهار کرد: یکی از بخش هایی که روی آن تمرکز داریم، کاهش مصرف آب در مزارع است که بررسی ها نشان می دهد تا حد زیادی موفق بوده است.
آبشت ادامه داد: هر سال تیمی از دانشگاه تربیت مدرس، مرکز تحقیقات آذربایجان غربی و آذربایجان شرقی و دانشگاه ارومیه طرح را پایش می کنند تا وضعیت عملکرد مشخص شود که در این راستا رکوردهای مختلفی در مصرف آب از محصولات مختلف به دست آمده است.
وی افزود: به عنوان مثال گاهی در محصولی تا 50 درصد کاهش مصرف آب گزارش شده ، در محصولات کم آب بری مانند جو و کلزا 25 تا 30 درصد و محصولات پر آب بر مانند صیفی جات از جمله گوجه فرنگی و پیاز گاهی تا 60 درصد هم کاهش مصرف آب رکورد زده شده است.
مدیر ملی طرح حفاظت از تالاب های ایران گفت: همچنین گاهی راندمان آب تا 150 درصد هم گزارش شده است، راندمان آب میزان آبی است که مصرف می شود تا یک میزان محصول تولید شود و با مصرف آب متفاوت است.
آبشت اظهار کرد: اما به طور میانگین رکوردها نشان می دهد با اجرای این طرح بین 35 تا 40 درصد در مصرف آب درحوضه آبریز دریاچه ارومیه کاهش صورت گرفته است، البته باید توجه داشته باشیم که این میزان کاهش بدون استفاده از ابزارهای سخت افزاری بوده است.
وی افزود: سخت افزارهایی مانند آبیاری تحت فشار یا بارانی که مورد توجه جهاد کشاورزی و مجموعه های آن است گرانقیمت بوده و با توجه به اینکه کشاورزی در کشور از نوع سوم است و مزارع کوچک هستند از این رو استفاده از آنها برای کشاورز مقرون به صرفه نیست.
آبشت گفت: بنابراین بخش تحقیقات طرح با شناسایی روش های سنتی و تلفیق آن با فناوری های نوین، روش های ساده ای را ابداع کرد که اجرای آن هیچ هزینه ای برای کشاورز ندارد، به عنوان مثال با تنظیم ابعاد کرت یا جلو انداختن زمان کاشت 20 تا 30 درصد در مصرف آب صرفه جویی می شود.
وی افزود: به رغم کم آبی در بستر دریاچه ارومیه، اما در حوضه آبریز آن آب به ویژه در آذربایجان غربی زیاد و به فراوانی در دسترس کشاورزان قرار دارد و چون آب قیمت ندارد و تقریبا رایگان است با شیوه های بسیار ناکارآمد از آن استفاده می کنند، در بسیاری از مزارع همچنان آبیاری به صورت غرقابی است و گاهی دیده می شود مزرعه ای تا نیم متر در آب فرو رفته است که تلاش کردیم با روش های ساده مصرف را کاهش دهیم.
وی به بازدید نماینده سازمان ملل از طرح مشترک دولت ایران و ژاپن در احیای دریاچه ارومیه از طریق مشارکت جوامع محلی برای استقرار کشاورزی پایدار و حفاظت از تنوع زیستی اشاره کرد و گفت: در این بازدید نمایندگان برنامه عمران ملل متحد، مشاوران ملی طرح حفاظت از تالاب های ایران از مرکز تحقیقات آب، دانشگاه تربیت مدرس، مدیران و کارشناسان ادارات کل محیط زیست استان های آذربایجان غربی و شرقی و دفتر طرح تالاب ها حضور داشتند.
وی افزود: بازدیدکنندگان با اقدامات صورت گرفته در سایت های طرح در راستای کاهش مصرف آب شامل استقرار و اجرای روش های کشاورزی پایدار (ضد عفونی کردن بذر ها، استفاده از نشا در محصولات صیفی، آبیاری نشتی- حلقوی)، کاهش مصرف نهادهای شیمیایی از طریق مبارزات بیولوژیک (استفاده از زنبور براکون، تله های فرمونی، استفاده از کودهای ارگانیک و ضد عفونی کردن بذر ها)، توسعه مشارکتی فناوری که از طریق برگزاری جلسات و کارگاه های توجیهی، آموزشی و مشورتی با کشاورزان و نزدیک کردن بخش تحقیق و اجرا صورت گرفته و توانمندسازی فعالیت های مکمل کشاورزی مانند تشکل های آب بران در جهت مدیریت منابع آب از منبع تا مزرعه که منتج به ساماندهی کانال ها و سیستم توزیع آب در روستاها و تشکیل صندوق های خرد زنان روستایی می شود؛ آشنا شدند.
طرح 'همکاری در احیای دریاچه ارومیه از طریق مشارکت جوامع محلی در استقرار کشاورزی پایدار و حفاظت از تنوع زیستی' در سال 1393 با حمایت مالی دولت ژاپن به عنوان یک فعالیت جدید به طرح حفاظت از تالاب‌های ایران اضافه شد. دستاوردهای موفق و ماهیت زمان‌بر بودن طرح ‌های توسعه‌ای، منجر به تمدید این همکاری برای سه سال متوالی در 110 روستای حوضه آبریز دریاچه ارومیه و تحت پوشش قرار گرفتن 10000 کشاورز شد.
علمی 9014** 1368
خبرنگار: کیمیا عبدالله پور** انتشار: خیراله شفیعی

برای اطلاع از اخبار متنوع علمی و فناوری، با کانال علمی ایرنا در تلگرام همراه شوید:
irnaelm@
https://telegram.me

نظر خود را ثبت کنید