تلاش انجمن‌های علمی دانشگاه تهران برای ارتباط با شبکه‌های تخصصی دانشجویی خارج از کشور

علی حمیدیان در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، با بیان اینکه در 27 دانشکده و پردیس دانشگاه تهران در مجموع 186 انجمن علمی دانشجویی فعالیت دارند، بزرگ­ترین تشکل علمی دانشجویی دانشگاه تهران و بزرگ­ترین تشکل علمی دانشجویی کشور (از نظر تعداد انجمن‌­ها) را انجمن‌­های علمی این دانشگاه خواند و اضافه کرد: عملکرد سالانه انجمن­‌های علمی در جشنواره حرکت (که متولی آن دانشگاه تهران است) محک زده می‌­شود. 

وی با اعلام اینکه جشنواره حرکت المپیاد انجمن­‌های علمی دانشجویی به شمار می‌­آید، از قرار گرفتن دانشگاه تهران در جایگاه نخست بیش از 10 سال متوالی خبر داد و گفت: در سال­‌های مختلف رتبه­‌های دوم و سوم جا به جا شده، اما عنوان دانشگاه برگزیده و رتبه نخست جشنواره همواره از آن دانشگاه تهران بوده است.

دبیر شورای هماهنگی انجمن‌های علمی دانشگاه تهران ضمن تأکید بر داوطلبانه بودن فعالیت­ علمی این انجمن‌­ها، خاطر­نشان کرد: حیطه فعالیت‌­های انجمن‌های علمی دانشجویی تمام فعالیت­های علمی را شامل می‌شود و تنها محدودیت آن­ها فعالیت­های سیاسی و فرهنگی است.

حمیدیان با بیان اینکه این فعالیت­ها طیف گسترده‌­ای دارد، کارگاه‌های آموزشی، طرح‌­های علمی، تألیف و ترجمه کتاب، همکاری با اساتید در پروژه‌­های تحقیقاتی، سخنرانی­‌های علمی مختلف و مسابقه­‌های مربوط به پایان‌نامه را برخی از این فعالیت­ها عنوان کرد و گفت: طیف­‌های گوناگون این برنامه­‌ها متناسب با رشته تحصیلی متفاوت است.

وی در رابطه با سمت خود توضیح داد: با توجه به پراکندگی این 186 انجمن علمی در 27 پردیس و دانشکده، برخی کار­ها نیازمند هماهنگی بین معاونت فرهنگی دانشگاه و انجمن‌­های علمی است. رابط بین بخش دانشگاهی و بخش انجمن‌­های علمی، یک مسئول هماهنگی است که کارهای آن بر عهده من است.

دبیر شورای هماهنگی انجمن­‌های علمی دانشگاه تهران با تأکید بر اینکه هیچ دخالت محتوایی در برنامه‌­ها صورت نمی‌­گیرد، تصریح کرد: تنها زمانی که مشکلی برای بچه­‌های انجمن ایجاد شود یا نیاز به هماهنگی­ خاصی با معاونت فرهنگی وجود داشته باشد، ما به آن­ها کمک می­‌کنیم. البته این وظیفه یک شخص نیست. ما در شورایی به اسم "شورای هماهنگی" یا "شورای مدیریت انجمن­‌های علمی دانشجویی دانشگاه تهران" فعالیت داریم که متشکل از 27 نفر است. این 27 نفر نماینده دانشکده‌­ها و پردیس‌­های مختلف هستند.

حمیدیان درباره شیوه کار این شورا توضیح داد: معمولاً هر ماه جلسه‌­ای برگزار شده و نمایندگان انجمن‌­ها مشکلات و معضلات خود را انعکاس می‌­دهند. برخی موارد مشترک است که ما آن­ها را یادداشت کرده و از طریق معاونت پیگیری می‌­کنیم. بعضی مشکلات هم موردی هستند؛ یعنی یک مورد خیلی خاص در یک دانشکده که در چنین مواردی معاونت نیز به صورت موردی وارد می‌شود.

 وی ادامه داد: این طور نیست که آیین‌نامه یا تبصره یا نامه‌­ای در مورد آن مشکل به خصوص به همه پردیس‌­ها و معاونت­‌ها زده شود. در چنین مواردی همان مورد خاص از همان دانشکده پیگیری شده، در رفع و رجوع آن کوشش به عمل می­‌آید.  

دبیر شورای هماهنگی انجمن‌­های علمی دانشگاه تهران با بیان اینکه 9 سال دانشجوی دانشگاه تهران بوده است، در سخنانی معضل اصلی دانشگاه را بی‌انگیزگی دانشجویان دانست و تصریح کرد: این یعنی دانشجو وارد دانشگاه می‌شود؛ در حالی که هیچ انگیزه خاصی ندارد؛ نه روحیه کار علمی دارد، نه فعالیت ورزشی خاصی را دنبال می‌­کند. ضمن آن که طی ترم درس هم نمی‌­خواند و به آخر ترم موکول می‌­کند و این رویه در ترم‌های بعدی نیز ادامه می‌یابد.

حمیدیان، کار انجمن­‌های علمی را تزریق روحیه به سایر دانشجویان توصیف کرد و گفت: این کاری است که تمام دانشگاه­‌های دنیا از طریق تشکل‌­های داوطلبانه انجام می­‌دهند. انجمن­‌ها تشکلی از خود دانشجویان، از جنس آن­ها و همکلاسی­‌هایشان هستند، ضمن آن‌که این اختلاف احساس و فکر که "اساتید صرف استاد بودنشان از روحیه کار علمی برخوردارند" وجود ندارد.

وی خاطر­نشان کرد: آن­ها کار علمی را به صورت داوطلبانه انجام می‌­دهند. این در حالی است که روحیه انجام کار علمی در دانشجویانی که عضو انجمن هستند، چند برابر دیگران است.

دبیر شورای هماهنگی انجمن­‌های علمی دانشگاه تهران با بیان اینکه آن­ها در این کار نه تنها خود ذی‌نفع هستند، بلکه روحیه کار علمی را به بقیه هم تزریق می‌کنند، اظهار کرد: وقتی یک گروه دانشجویی 5 نفره یک رویداد بین‌­المللی برگزار می­‌کند و چندین مهمان خارجی از نقاط مختلف دنیا دعوت می­‌کند، برآیند کلی آن روحیه گرفتن بقیه دانشجویان است. انجمن‌های علمی در شروع سال با عضویت 5 الی 7 نفر آغاز به کار می‌­کنند. این در حالی است که اگر یک انجمن خوب کار کند، تعداد افرادی که تا پایان سال به صورت داوطلبانه به آن ملحق می‌شوند، ممکن است بیشتر از 20 نفر باشد.

حمیدیان با اشاره به اینکه اسامی این افراد در شورای انجمن علمی نیست و فعالیت آن­ها در انجمن نیز به منظور کار یاد گرفتن است، وجه تمایز دانشجویان عضو این انجمن­‌ها (یا به عبارتی آنچه آن­ها به واسطه فعالیت در انجمن­‌های علمی و هر تشکل دانشجویی دیگری می‌­آموزند) را با سایر دانشجویان، آشنایی با قوانین دانشگاه عنوان کرد و توضیح داد: آن­ها رده‌­های سازمانی دانشگاه را می­‌دانند، چون مجبور می‌­شوند نامه اداری بنویسند. آن­ها همچنین بیشتر از سایرین فرآیند­های اداری را می­‌شناسند.

وی یکی دیگر از مهارت­های کسب شده به واسطه فعالیت در انجمن‌­های علمی را بازاریابی (Marketing) برشمرد و اضافه کرد: انجمن‌­های علمی برای برنامه‌هایشان باید از بیرون دانشگاه اسپانسر بگیرند. آن­ها در واقع از طریق آزمون و خطا متوجه می‌شوند که به کار گرفتن چه تکنیک­‌هایی می­‌تواند منجر به جذب سرمایه از بیرون دانشگاه شود.

دبیر شورای هماهنگی انجمن­‌های علمی دانشگاه تهران با بیان اینکه انجمن‌­های علمی جایی است که هر ایده‌­ای مبتنی بر فعالیت علمی در آن قابل اجراست، ادامه داد: اگر همان ایده را در کالبد معاونت پژوهشی مطرح کنید، امکان اجرایی‌شدن آن وجود ندارد.

حمیدیان با تأکید بر کار گروهی و مشارکت، اظهار کرد: دانشجویان انجمن مهارت‌­هایی را یاد می­‌گیرند که در دانشگاه آموزش داده نمی‌شود؛ همچون نوشتن نامه اداری، مارکتینگ یا نحوه صحبت با رئیس یک دانشکده.

دبیر شورای هماهنگی انجمن‌­های علمی، موفق­‌ترین خروجی­‌های دانشگاه را مربوط به اعضای انجمن‌­های علمی دانست و گفت: پژوهش­گران برتر، دانشجویان نمونه و اعضای بنیاد ملی نخبگان هم اکثراً از بین اعضای انجمن‌های علمی هستند.

حمیدیان در خصوص برنامه‌­های در دست اجرای این انجمن‌­ها گفت: شاید در مورد یک دانشگاه کوچک، یک نفر بتواند فعالیت­های انجمن علمی را ارائه کند؛ اما در مورد دانشگاه تهران، پراکندگی این انجمن‌­ها در شهرهای مختلف گسترده شده است. مثلاً پردیس فارابی در قم، پردیس کشاورزی در کرج، پردیس ابوریحان در پاکدشت، تهران، کیش، البرز، پردیس فومن و...این ها از هم پراکنده‌­اند و گزارش سالانه عملکرد آن­ها در قالب یک کتابچه در اسفند­ماه هر سال منتشر می‌شود.

وی تشریح کرد: انجمن علمی باید برای هر برنامه‌­ای که قصد برگزاری­‌اش را دارد، یک طرح بنویسد. این طرح چیزی شبیه یک پروپوزال دوصفحه‌­ای است که هدف از نوشتن آن تعیین بازه زمانی، مخاطب آن، جزئیات برنامه و ... است. در قدم بعدی دانشگاه با توجه به گستره آن برنامه، مبلغی را برای حمایت از انجمن علمی تعیین می‌­کند. بقیه این مبلغ نیز از طریق اسپانسر­هایی (درون دانشگاهی یا برون دانشگاهی) که دانشگاه در صدد جلب حمایت آن­هاست، تأمین می­‌شود.

دبیر شورای هماهنگی انجمن­‌های علمی دانشگاه تهران در مورد اختصاص بودجه به برنامه­‌های انجمن علمی، توضیح داد: در مورد این انجمن‌ها روال به این صورت است که چیزی بیش از 50 درصد بودجه را معاونت فرهنگی دانشگاه تعیین می­‌کند (با این حال قانون نوشته شده‌­ای در این زمینه وجود ندارد)؛ بقیه آن را هم سایر معاونت­‌های دانشگاه (معاونت دانشجویی یا پژوهشی با توجه به ماهیت آن برنامه) یا نهاد­های برون‌دانشگاهی تأمین می­‌کنند.

 وی با بیان اینکه برنامه‌­ها با توجه به ماهیت­شان اسپانسر می‌گیرند، تشریح کرد: مثلاً برای برنامه­‌ای که ماهیت آن کشاورزی و محیط زیست باشد، ما به سازمان محیط زیست، سازمان جنگل­‌ها و اداره‌­های منابع طبیعی مراجعه می‌کنیم، در قبال حمایت آن‌ها،خدمتی که ما به آن­ها ارائه می‌­کنیم شامل درج لوگوی آن­ها بر روی پوستر همایش، دعوت از آن­ها بر روی سِن، آمدن نام آن­ها در گواهی شرکت در همایش و ... است. این‌­ها همان تکنیک­‌های بازاریابی است.

دبیر شورای هماهنگی انجمن­‌های علمی یکی از اصلی‌­ترین شعار­های دانشگاه تهران، به عنوان دانشگاه مادر را تبدیل شدن به یک دانشگاه بین‌المللی عنوان کرد و گفت: تأکید بر این است که دانشگاه تهران در یک بازه زمانی کوتاه­تر به عنوان اولین دانشگاه کشور بتواند تعداد بیشتری دانشجوی خارجی جذب کند و در عرصه بین‌المللی دیده شود.

حمیدیان خاطرنشان کرد: شعاری که ماهیت کلی دانشگاه به سمت آن می‌­رود، همین بین‌­المللی شدن است.

وی رسالت دیگر انجمن­‌های علمی را تقویت بنیه­‌های علمی دانشگاه بیان کرد و گفت: این امر از طریق برگزاری کارگاه‌­های آموزشی، دوره­‌های آموزشی و... پیگیری می‌­شود.

دبیر شورای هماهنگی انجمن­‌های علمی دانشگاه تهران افزود: از طرف دیگر دانشگاه در حال حرکت به سمت دانشگاه کارآفرین است. اعضای انجمن علمی در تلاش برای برگزاری دوره‌­های آموزشی کارآفرینی، استارتاپ و ... هستند که به موجب آن، دانشجویان بعد از فارغ‌­التحصیلی نیازمند جذب شدن به یک نهاد دولتی نباشند؛ به عبارتی علاوه بر اینکه برای خودشان اشتغال­ ایجاد می‌­شود، جامعه هدفی نیز ذی نفع آن قرار می­‌گیرند.

حمیدیان ادامه داد: نه تنها پایه­‌های علمی و پژوهشی افراد از طریق انجمن‌­ها تقویت می‌­شود، بلکه برای آینده شغلی آن­ها هم برنامه­‌ریزی می‌شود و این به نفع خودشان است. چنین نیست که خدمت رایگانی بدون هدف ارائه شود؛ اهداف آن­ها شامل خودشان هم می­‌شود.

وی سپس به بیان برخی افتخاراتی که نصیب انجمن‌­های علمی دانشگاه تهران شده است، پرداخت و گفت: رتبه اول جشنواره ملی حرکت بزرگ‌ترین دستاورد انجمن‌های علمی دانشگاه تهران است. ضمن آن‌که در جشنواره تیتر 10 که جشنواره سراسری نشریات دانشجویی است، انجمن‌­های علمی در کنار بقیه تشکل­‌ها و نشریات مستقل جزء تشکل­‌های برتر و شایسته تقدیر شناخته شده‌­اند.

دبیر شورای هماهنگی انجمن‌های علمی دانشگاه تهران در پایان، دستاورد درون‌دانشگاهی این انجمن­‌ها را کسب رتبه نخست دانشگاه تهران در جشنواره فرهنگ در سال 96 عنوان کرد. این در حالی است که انجمن‌­های علمی در ارسال آثار به جشنواره، بیش از هر تشکل دیگری اهتمام ورزیده‌­اند و اکثر رتبه­‌های برگزیده نیز از بین این دانشجویان انتخاب شده‌­اند.

انتهای پیام