تئاتر عروسکی نباید به یک جشنواره وابسته باشد

رامین کُهِن کارگردان و بازیگر نمایش‌های کودک و عروسکی در گفت‌وگویی با ایسنا بیان کرد: قطعا برگزاری جشنواره‌های عروسکی بر روی این حوزه نمایشی تاثیر زیادی داشته و شاید بتوانیم بگوییم هرچه که الان در تئاتر عروسکی وجود دارد حاصل همین جشنواره‌ها است. البته این اتفاق می‌تواند خیلی هم خوشآیند نباشد که تئاتر عروسکی به یک جشنواره وابسته باشد و بهتر است که تولید نمایش‌های عروسکی به صورت مستقل انجام شود و سپس در یک جشنواره گرد هم بیایند. 

این کارگردان با بیان اینکه "وابسته بودن تولیدات به یک جشنواره هم می‌تواند نشان از ضعف باشد و هم محاسنی را به همراه داشته باشد" اظهار کرد: شاید بتوان گفت در کشور ما تنها بانی نمایش عروسکی جشنواره تهران_مبارک است. حُسن آن، در این است که کار در یک جشنواره با کمک هزینه‌ای که برای تولید آن در نظر گرفته شده ساخته می‌شود و در جشنواره اجرا می‌رود و به این ترتیب می‌تواند پیش از اجرای عمومی‌اش بازخوردهایی بگیرد و پس از آن، اقدام به اجرای آن به صورت عمومی کرد. 

او ادامه داد: کاش رونق تئاتر عروسکی ما خود به خود آنقدر خوب بود که گروه‌ها سالیانه می‌توانستند در جایی مانند تئاتر شهر یک نمایش عروسکی اجرا کنند و سالیانه تنها به اجرای ۵ یا ۶ کار به طورکلی معطوف نمی‌شد. در تهران فقط دو سالن تئاتر کودک وجود دارد که یکی از آنها برای کانون پرورش فکری کودکان نوجوانان است و دیگری هم تالار هنر است. صحنه تالار هنر برای برخی کارهای عروسکی از جهت آنکه قاب عکسی است، مناسب نیست. بنابر این خیلی از کارها در سالن کانون اجرا می‌شود و معمولا هم از آنها استقبال خوبی می‌شود.

کهن درباره شرایط امروز تئاتر عروسکی اظهار کرد: با توجه به این آشفته بازاری که در تئاتر کشور وجود دارد نباید انتظار داشته باشیم که تئاتر عروسکی با استقبال خیلی ویژه‌ای مواجه شود. اکنون در میان تمام نمایش‌ها، بیشتر تئاترهایی که در آنها ستاره‌ها حضور دارند فروش می‌کنند با این اوصاف چه رسد به تئاتر عروسکی!

این کارگردان با بیان اینکه "به جنبه‌های آموزشی در تئاتر عروسکی توجه می‌شود" گفت: به نظر من این نگاه که صرفا مسائل آموزشی در تئاترها بیان شود کار اشتباهی است. شما برای بچه‌ها قصه‌ای را به وسیله یک نمایش عروسکی بیان می‌کنید، بنابر این انواع و اقسام پندها در درون هر یک از این قصه‌ها وجود دارد. تئاتر کودک اول از همه باید مخاطب ما که کودکان هستند را سرگرم کند و سپس نوعی همزاد پنداری در آنها ایجاد کند و بچه‌ها را با خود همراه کند. سپس بچه‌ها خودشان آن آموزش لازم را در خلال قصه می‌گیرند. به نظر من تئاتر کودک باید یک تئاتر قصه‌گو باشد و نیازی نیست که حتما همه چیز به صورت مستقیم بیان شود بلکه می‌توان با بیان آن در خلال یک داستان به آن پرداخته شود.

او همچنین اضافه کرد: برای بیان نکاتی آموزشی که تا پیش از این تابو بوده مانند کودک آزاری هم می‌توان از طریق تئاتر اقدام کرد. قطعا این مساله از مدتها پیش هم بوده و اکنون صحبت‌ از آن گسترش پیدا کرده است با این حال به نظرم باید پیش از آنکه بخواهد این آگاهی‌ها در تئاتر یا رسانه‌ها آموزش داده شود باید از طریق خانواده‌ها به بچه‌ها گفته شود. قطعا در این زمینه تئاتر هم می‌تواند کمک کند و تا پیش از این هم معمولا در داستان‌ها شخصیت‌هایی مانند "وروره جادو" وجود داشته‌اند که سعی در وسوسه کردن بچه‌ها دارند. بنابر این ما در قصه‌هایمان همیشه عدم اعتماد به غریبه‌ها و یا حتی برخی نزدیکانی که احتمال خطر از جانب آنها هست، وجود دارند.

این کارگردان درباره هزینه‌های تولید یک اثر عروسکی نیز توضیح داد: برای محاسبه تقریبی هزینه یک نمایش عروسکی باید در نظر بگیریم که هرچه هزینه یک تئاتر عادی است در تئاتر عروسکی چند برابر می‌شود. شما فرض کنید در یک نمایش عروسکی هم عروسک باید ساخته شود و هم لباس برای عروسک‌ها طراحی شود هر عروسکی را شاید بیشتر از دو نفر بازی دهندگی کنند و بعد موسیقی و صحنه مخصوص خودش را هم دارد و شاید بتوان گفت یک نمایش عروسکی سه برابر نمایش معمولی هزینه تولید دارد. متاسفانه دولت هم حمایتی از این نوع نمایشی نمی‌کند و خیلی معدود پیش می آید که یک نمایش عروسکی بتواند از فروش خود سود ببرد و بالای صد میلیون تومان فروش داشته باشند که البته این اتفاق برای نمایش "موش تا موش" ما افتاد. بنابر این می‌توان گفت اگر کار تاثیر گذار باشد خوب هم خواهد فروخت به صورتی که برخی از مخاطبان ما برای بار هشتم هم به تماشای این نمایش می‌نشستند.

کهن که اکنون در حال آماده سازی نمایشی برای ارائه در جشنواره تئاتر عروسکی تهران_مبارک است، در باره نمایش خود گفت: نمایش "پسر جنگل" اقتباسی از همان کتاب "پسر جنگل" معروف است که از روی آن فیلم‌های سینمایی و انیمیشن‌های متعددی ساخته شده است و اکنون در نسخه نمایشی آن با یک نگاه جدیدتر و امروزی‌تر به آن پرداخته‌ایم. در واقع دلیل بیان این قصه این است که بچه‌ها را تشویق کنیم تا با طبیعت مهربان‌تر باشند و از مهر و انسانیت و دوستی و آنچه غریزه انسان‌ها است صحبت کنیم که در حقیقت وقتی اینها درست باشد، سرشت آدم‌ها هم درست می‌شود و می‌فهمند که باید با آدم‌های دیگر، حیوانات و طبیعت مهربان باشند.

انتهای پیام