فاروج توقفگاهی برای همه سلایق

فاروج دروازه ورودی استان از سمت مشهد مقدس است شهر همیشه بیدار استان، با بازار آجیلش به استقبال مسافران و گردشگران آمده است اما تنها این جاذبه نیست که می تواند این شهر را به توقفگاهی برای گردشگران بدل کند؛ برای همه آن هایی که علاقه مند به بوم گردی هستند شهرستان فاروج ظرفیت خوبی برای این مقصد است.
ورودی مسیر روستاهای استاد و خسرویه که هدف گردشگری شهرستان هستند 5 کیلومتر بعد از شهر فاروج قرار دارد، بعد از عبور از روستاهای سیاهدشت و سه گنبد که ظرفیتی برای گردشگری تجاری با توجه به وجود شهرک صنعتی در ابتدای این محور و بازار این دو روستا که در دو طرف جاده و مسیر تردد هم واقع شده و از سویی وجود امام زاده جعفر(ع) هم فرصتی برای علاقه مندان به گردشگری مذهبی را فراهم کرده است.
دوستداران به خوراکی های ارگانیک می توانند کشمش، زعفران، انواع لواشک، قره قورت، روغن زرد، لبنیات و.. را از روستای خیرآباد تامین کنند و کامشان را هم در روستای مایوان با شیرینی و بستی معروف آن شیرین کرده و خود را برای دیدن مناظر زیبای دره مایوان ، خانه های پلکانی تنها روستای کرمانج این محور آماده کنند تا به چشم انداز زیبای روستاهای استاد و خسرویه برسند.

*روستای استاد
روستای استاد یکی از قدیمی‌ترین روستاهای استان خراسان شمالی است که در 27 کیلومتری فاروج قرار دارد.
این روستای سرسبز و خوش آب و هوا که با وسعتی معادل 45 کیلومتر مربع در جنوب شهرستان و در دهستان شاه جهان از بخش مرکزی فاروج، در 22 کیلومتری مرکز شهرستان واقع شده از جمله روستاهای باستانی خراسان شمالی و ایران محسوب می شود و آثار تاریخی متعددی نیز از دوره های پیشین در این منطقه باقی مانده است
این روستا دارای آب و هوای معتدل کوهستانی است و از جاذبه‌های آن علاوه بر چشم‌اندازهای طبیعی زیبا می‌توان به آثار کهنی همچون تخت حصار، قلعه کهنه، مسجد جامع، حمام قدیمی و بنای امامزاده اولیا اشاره کرد.
حمام قدیمی روستای استاد نمونه‌ای از حمام‌های دوره صفویه است که به صورت زیرزمینی با مصالح سنگ و ساروج ساخته شده و طرح کلی آن از یک راهروی ورودی، یک سربینه با پلان هشت ضلعی، گرمخانه و مخازن آب تشکیل شده است.
سقف حمام پوشش گنبدی دارد و در وسط گنبدها روزنه‌ای جهت ورود نور به حمام تعبیه شده است.

*مسجد تاریخی استاد
مسجد جامع روستا که مربوط به دوران تیموری بوده و همزمان با مسجد گوهرشاد مشهد ساخته شده، برج و بارویی که در بالای روستا قرار دارد و به گفته کارشناسان میراث فرهنگی مربوط به معابد قبل اسلام است و نیز آسیاب های سنگی و حمام قدیمی روستا همگی حکایت از تاریخ کهن این منطقه دارند.
می‌گویند طبیعت روستای استاد افسون گر است؛ چرا که اگر کسی در بهار و یا تابستان یک سال گذرش به این روستا بیفتد و زیبایی‌های سحرانگیز آن را ببیند، محال است که سال دیگر بار و بنه سفر به این روستای زیبا را نبندد.
خانه های این روستا را طوری ساخته شده اند که از نور بیشترین استفاده را می برند؛ صبحگاهان نوری که از لا به لای شاخه های درختان به ایوان خانه تابیده می شود همراه با آوای پرندگان و صدای نی چوپانی که از دوردست شنیده می شود؛ بی گمان تجربه زیبایی است که در انتظار میهمانان و گردشگران روستای استاد است.
در این روستا بنایی است که امامزاده خوانده می شود؛ بقعه ای که بنا به گفته کارشناسان با وجود نوع ساختمان و شباهت زیاد به عبادتگاه های مهرپرستان، به نظر می رسد به تدریج به آرامگاه و بعد از اسلام به امام زاده معروف شده است
غذاهای محلی روستای استاد نیز یکی دیگر از جاذبه های گردشگری این روستا محسوب می شود؛ غذاهایی که از زندگی دامداری و کشاورزی اهالی آن برگرفته شده و در تهیه مواد اولیه و پخت آن هیچ گونه افزودنی های غیرطبیعی و متعلقات روزگار مدرن دیده نمی شود قیش، فتیر مسکه، دوغ گرم، لوزیک یا لوزک و کشته جوش از جمله غذاهای محلی روستای استاد محسوب می شوند.
جوراب بافی (جوراب کردی)، سفره محلی(گلیم)، قالی‌بافی، تابلو فرش، پارچه بافی(چادر شب) و ... برخی از صنایع دستی اهالی روستای استاد به شمار می روند و اگر چه امروزه دیگر همانند سالیان دور، غالب بانوان روستا هنر خلق این ملزومات زندگی گذشته را ندارند؛ اما شماری از مردم همچنان این هنر قدیمی را به عنوان صنعت دستی و هنر محلی ادامه می دهند اگر چه که اکنون کارکردهای این دست بافته ها تغییر کرده و بیشتر به عنوان دکور و وسایل تزئینی از آنها استفاده می شود.

*خسرویه
روستای خسرویه در 26 کیلومتری جنوب فاروج و در دهستان شاه جهان و بخش مرکزی این شهرستان قرار دارد، این روستا با 51 کیلومتر مربع وسعت، روستایی زیبا با چشم اندازهای طبیعی شگفت انگیز که با داشتن امکانات زیرساختی مناسب نظیر راه آسفالته، امکانات تلفن ، آب آشامیدنی بهداشتی، برق و... مقصد مناسبی برای گردشگران و مسافران نوروزی به شمار می رود.
روستای خسرویه علاوه بر چشم اندازهای طبیعی، منطقه ای باستانی نیز به شمار می رود و به همین دلیل نیز گردشگران این روستا می توانند در کنار بهره مندی از مواهب طبیعی و زیبایی باغ ها و درختان سر به فلک کشیده آن؛ دقایقی نیز در محوطه های باستانی روستا قدم زنند
کوه شاه جهان با ارتفاع سه هزار و 32 متر از سطح دریا در جنوب روستا واقع شده و رودخانه خسرویه معروف به کال خونی که از وسط روستا می گذرد؛ آن را به دو قسمت شرقی و غربی تقسیم می کند
روستای خسرویه در حوزه جنوبی کپه داغ و در شمال شرقی ایران قرار دارد و در کوه های آن رسوبات قرمز رنگ مشاهده می شود
یکی از شواهد عینی که حکایت از قدمت تاریخی روستا دارد؛ وجود آثار باستانی و تاریخی در روستا است، تعدادی سنگ قبر در روستا وجود دارد که بر روی یکی از این سنگها تاریخ 895 هجری قمری نوشته شده؛ روی این سنگ قبر چنین حکاکی شده: هذا وفات مرحوم المغفور خواجه سعدالدین محمدابن المرحوم خواجه شمس الدین کرک به تاریخ چهارم ذیحجه سنه خمس تسعین و ثمانماه 895 یوم السبت فی صخره ذالک الیوم
*یخدان
از مراکز دیدنی و منحصر به فرد خسرویه یخدان طبیعی(یخچال طبیعی) در منطقه کرکان است؛ غار تاریک و نسبتا عمیق که در هوای گرم تابستان چکه های آب در بدنه و کف غار یخ می بندد؛ آن گونه که کارشناسان میراث فرهنگی خراسان شمالی گفته اند عاملی که موجب انجماد آب می شود جریانات هوایی است که در امتداد شرقی و غربی غار می وزد
مراتع سرسبز این روستا یکی دیگر از زیبایی های طبیعی خسرویه به شمار می روند؛ در این روستا مراتع به دو دسته تقسیم می شوند؛ تابستانی و زمستانی، مراتع تابستانی که در ارتفاعات و پشت به آفتاب واقع شده و به دلیل آن که در این قسمت ها شدت آفتاب نسبتا کمتر است؛ بخش عمده آن در تابستان صرف چرای دام می شود.
اما مراتع زمستانی خسرویه در ارتفاعات و کوههای رو به آفتاب قرار دارد و شامل کوههای پیش کمر است؛ مراتعی چشم نواز که در فصل بهار زیبایی دوچندانی به این روستا می بخشند و مسافران و گردشگران را به خود فرا می خوانند.
این روستا دارای جاذبه‌های طبیعی فراوان از جمله چشمه‌سارها، استخرهای پرورش ماهی قزل‌آلا و باغ‌های میوه همچون سیب، گلابی، گیلاس، گردو و … است

*آرامگاه بابا و بی بی
در این روستا جاذبه‌های تاریخی نیز وجود دارند.
از جمله آثار تاریخی این روستا می‌توان به امامزاده بابا و بی‌بی (از آثار دوره تیموری)، قلعه سنگی و سنگ قبرهای گورستان قدیمی با خط ثلث جلی با قدمت بیش از 700 سال و دو صندوق منبت‌کاری شده امامزاده اشاره کرد که حکایت از قدمت روستا به دوران قبل از صفویه دارد
روستای خسرویه زادگاه عالم ربانی؛ آقا نجفعلی قوچانی نویسنده اثر «سیاحت غرب» است

*روستای اسفجیر
روستای اسفجیر در 25 کیلومتری شمال غربی شهرستان فاروج و در بخش خبوشان واقع شده است.
تنگه ورودی، دشت و تپه های منتهی به روستا، در ابتدای ورودی روستا دیده می شود.
روستا بر روی دوتپه بنا شده است که یک رودخانه از وسط آن میگذرد. اسفجیر دارای تپه ای پر آب و سر سبزی است که به دربند معروف بوده، و در شمال روستا واقع و گردشگران بیشماری را پذیرا می شود.
چشمه های انتهای آب دربند از لحاظ آب معدنی بسیار مفید می باشد. همینطور در مسجد این روستا درخت چناری وجود دارد که به گفته های، روستا بیش از 500 سال قدمت و تنه آن 7 متر قطر دارد.
آبشار زیبای اسفجیر در انتهای یک دره باریک و صخره ای با فضایی، بسیار هیجان انگیز و متفاوت در انتظار مشتاقان طبیعت است.
برای دسترسی به این آبشار از ابتدای جاده فاروج به شیروان، و از دوراهی نجف آباد یک مسیر فرعی 25 کیلومتری پس از گذشتن، از روستاهای نجف آباد، حصار اندف و ترقی به اسفجیر منتهی می شود. اسفجیر روستایی است که به واسطه داشتن آب فراوان، از باغات و مزارع پرباری برخوردار است.
دیدنی ها وزیبایی های فاروج پس از گذشتن از روستا و با حدود یک ساعت پیاده روی آرام ، در کنار رودخانه به میان دره ای با دیواره های بسیار بلند وارد می شوید، که با ادامه این مسیر به محوطه زیبای آبشار اسفجیر خواهید رسید.
دیواره هایی به ارتفاع بالای دویست متر که از زیر آنها آبی زلال به بیرون می جهد.
گذشتن از آبشار اسفجیر بدون داشتن امکانات حرفه ای کوهنوردی تقریبا محال است.
در ادامه مسیر آبشار، طبیعتی منحصربفرد از انواع گیاهان و حیوانات هر بیننده ای را به حیرت فرو می برد.
صخره های سنگی که آب از میان آنها به صورت لوله مانند فوران می کند و در یک کلام، طبیعت بکر این منطقه ندیده های بسیاری دارد. شهرستان فاروج در 48 کیلومتری شرق شیروان واقع شده است و با وجود برخورداری از توانمندی های متعدد، همچنان ناشناخته مانده است.
جاذبه های فاروج محدود به این سه روستا نیست، و برای دیدن دره زیبای خوکانلو، دره گرماب، پرکار، تبریان، ریزه، تپه یام، قلعه علی آباد دره معروف به جنگل گردو، چشمه مرد کانلو و سد چری(زیستگاه پرندگان مهاجر) ویران شهر و... می طلبد که برنامه طولانی مدتی را اختصاص داد و تعطیلات نورز شاید فرصتی باشد برای دیدن اندکی از این زیبایی ها که با وجود فراهم شدن زیر ساخت ها بویژه در حوزه راه، دسترسی به این مکان ها آسان تر شده است و گردشگران می توانند از این ظرفیت استفاده کنند.
شهرستان فاروج با وسعت یک هزار و ‎ 723کیلومتر مربع دروازه شرقی استان خراسان شمالی محسوب می‌شود که در مسیر اصلی مشهد به شمال کشور قرار گرفته و از شمال و شرق به شهرستان قوچان در خراسان رضوی، از جنوب به اسفراین و از غرب به شهرستان شیروان منتهی می‌شود.
7187 / 6042