وقتی فرصت‌ها برابر نیست/ حمایت‌های ویژه‌ای که برای دیگران مشکل‌ساز است

به گزارش ایسنا، دکتر فاطمه عظیم‌زاده در رابطه با این مرکز گفت: SID، مجموعه کاملاً شناخته شده‌ای است که از سال ۸۳ فعالیت خود را آغاز کرده است، فعالیت اولیه این مرکز نمایه سازی نشریات علمی بود. در زمانی این کار را انجام دادیم که هیچ پایگاه دیگری در کشور نشریات علمی را با گستره نشریات پزشکی، غیرپزشکی، علوم انسانی، فنی مهندسی و تقریباً همه رشته‌های تخصصی صاحب نشریه علمی، نمایه نمی‌کرد.

وی ادامه داد: از آن سال همه نشریات علمی پژوهشی وزارت بهداشت و وزارت علوم در سایت ما قرار می‌گرفتند و یکی از ویژگی‌های مهم و منحصر به فرد این بوده که همه محققان به راحتی امکان استفاده از این منابع را داشتند. یعنی در هر جای ایران و هر جای دنیا فقط کافی بود خط ارتباطی اینترنت وجود داشته باشد تا بتوانند وارد سایت شوند و جستجو کنند و مقاله‌های مورد نظرشان را انتخاب کرده و از آنها استفاده کنند.

رئیس مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی در عین حال متذکر شد: ما یک هدف‌گذاری کلی داریم تا بتوانیم منابع علمی کشور را به صورت حداکثری پوشش دهیم و از طرف دیگر بتوانیم نیازهای پژوهشی محققان که اصلی‌ترین مخاطبان ما هستند را هم به صورت حداکثری برطرف کنیم. بنابراین با این دو رویکرد اصلی کارمان را برنامه ریزی کردیم.

عظیم زاده تصریح کرد: از دیگر ویژگی‌های SID این است که چون مخاطبان زیادی دارد در موتورهای جستجو شناخته شده است، بنابراین، کاربران می‌توانند در موتورهای جستجو به راحتی به اطلاعات مورد نیاز خود در این سایت دسترسی داشته و از آنها استفاده کنند.

وی با اشاره به یکی دیگر از ویژگی‌های خاص این مرکز، گفت: استنادی بودن یکی از ویژگی‌های مهم SID است. به این معنا که در کنار اینکه نشریات را نمایه می‌کند یک ارزیابی کیفی هم از نشریات دارد و در سطح دنیا مؤسسه ISI و Scopus نشریات را بر اساس استنادهای دریافت شده ارزیابی می‌کنند و در ایران SID این ارزیابی را در خصوص نشریات داخلی انجام می‌دهد.

رئیس مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی تصریح کرد: این امتیاز بر اساس تعداد استنادهایی که به نشریات داده می‌شود محاسبه شده و به نوعی میزان استفاده مخاطبان و محققان از آن نشریه را نشان می‌دهد، در نتیجه امکان ارزیابی کیفی از نشریات و رتبه بندی آنها فراهم می‌شود.

عظیم‌زاده در ادامه در رابطه با تفاوت این مرکز با سایر پایگاه‌های استنادی، عنوان کرد: SID از این جهت با سایرین تفاوت عمده‌ای ندارد، اما عمده ترین تفاوت این است که در خصوص نشریات داخلی فقط نشریاتی که در سایت‌های اسکوپوس و ISI نمایه شدند امکان محاسبه امتیاز استنادی آنها وجود دارد اما در خصوص نشریات داخلی سایت ماست که این امتیاز را محاسبه می‌کند و در اختیار مخاطب قرار می‌دهد. از سوی دیگر قرار گرفتن حجم زیادی از نشریات با موضوعات مختلف به پژوهشگران این فرصت را می‌دهد تا سریع‌تر و دقیق‌تر در جریان فعالیت سایر همکاران خود قرار گیرند و در نتیجه سرعت حرکت علمی خود را افزایش دهند. این موضوع در خصوص تحقیقات بین رشته‌ای تأثیر گذاری بیشتری دارد.

لزوم تقسیم کار منطقی بین فعالان حوزه

وی در رابطه با وجود موازی کاری در حیطه فعالیت این مرکز گفت: به صورت کلی و با تجربه‌ای که در همه دنیا وجود دارد پایگاه‌های متفاوت با رویکردهای مختلف کار خودشان را انجام می‌دهند. به نظر من تا این قسمت موضوع نه تنها مشکلی ندارد بلکه هر مجموعه‌ای که احساس کند رقیبی دارد سعی می‌کند خودش را تقویت کند که وقتی در کنار رقیب هم قرار می‌گیرد جایگاهش را حفظ کرده و بتواند از حوزه فعالیت خودش دفاع کند.

عظیم زاده ادامه داد: منتها مشکل زمانی ایجاد می‌شود که ما در قوانین و مقرراتی که در سطح کشور وجود دارد، می‌بینیم با رویکرد ویژه ای با برخی رقبا برخورد می‌شود که این امتیازات ویژه و قوانین و مقررات خاص که برای برخی لحاظ می‌شود مشکل و چالش ایجاد می‌کند، چون اینگونه به نظر می‌آید که برای رقابت فرصت‌ها برابر نیست به علاوه به نظر می‌رسد یک تقسیم کار منطقی بین فعالان این حوزه می‌تواند از هدر رفت منابع جلوگیری کرده و بهره‌وری را به حداکثر برساند.

وی در رابطه با وضعیت ارائه آمار توسط این مرکز گفت: فعالیتی را دو سال است شروع کردیم و در حوزه پزشکی دو گزارش جامع نیز ارائه کرده و نشریات را بر اساس جایگاه استنادی آنها رتبه بندی و اعلام کرده‌ایم و یک آمار کلی از تعداد نشریات این حوزه ارائه دادیم. اما اینکه بتوانیم آمار بیشتر و دقیق‌تری ارائه دهیم در زمره فعالیت‌هایی است که همکارانمان روی آن کار می‌کنند و تا چند وقت آینده کلیه اطلاعات به صورت جامع در سایت ما قابل دسترسی خواهد بود.

بانک طرح‌های پژوهشی از خدمات خاص SID است

عظیم زاده در ادامه با بیان اینکه برای رقابت با رقبا فعالیت نمی‌کنیم، تصریح کرد: ما یک هدفگذاری کلی داریم که در واقع بتوانیم منابع علمی کشور را به صورت حداکثری پوشش دهیم و از طرف دیگر بتوانیم نیازهای پژوهشی محققان که اصلی ترین مخاطبان ما هستند را هم به صورت حداکثری برطرف کنیم. بنابراین با این دو رویکرد اصلی کارمان را برنامه ریزی کردیم.

وی ادامه داد: از جهت پوشش منابع به تدریج بعد از سال ۸۳ که بانک نشریات را داشتیم بانک‌های دیگری مانند بانک همایش‌ها ایجاد شده که مقاله تعداد قابل توجهی از همایش‌ها آنجا نمایه سازی شده و در دسترس است. بانک طرح‌های پژوهشی را داریم که از بانک‌های خاص ما است.

رئیس این مرکز افزود: یک تفاوت جدی در حوزه طرح‌های پژوهشی با سایر فعالیت‌های علمی وجود دارد و آن تمرکز بر جنبه‌های کاربردی پژوهش است. در اینجا نگاه صرفاً تئوری نیست در حالی که باید از تئوری‌ها به عنوان منابع برای طراحی پایه‌های پژوهش استفاده کرد و طرح‌ها را به خوبی تعریف کرد و پیش برد و خروجی مطلوب را ارائه کرد.

وی ادامه داد: در این بانک فضای دو طرفه ای ایجاد شده از یک طرف مخاطبان که به دنبال این هستند که پروژه‌های پژوهشی تعریف کنند به عنوان یک تجربه می‌توانند منابع موجود در طرح‌های پژوهشی را ببینند. از طرف دیگر ارزیابی‌های ما نشان داده به نسبت حجمی که در بانک طرح‌های پژوهشی در مقایسه با بانک نشریات داریم، میزان بازدید و توقف بسیار قابل توجه است. پس اینجا یک فرصتی هم برای سازمان‌هایی که به هر شکلی کار پژوهشی دارند ایجاد می‌شود که از طریق این بانک بتوانند کارهای پژوهشی خود را به مخاطبان معرفی کنند.

عظیم زاده عنوان کرد: مهمترین مزیت این بانک این است که وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها و مراکز پژوهشی در عین اینکه از طریق اخبار و سایر اشکال رسانه‌ای فعالیت‌های خود را اطلاع رسانی می‌کنند، فعالیت‌های علمی خود را از طریق یک پایگاه اطلاعات علمی اطلاع رسانی می‌کنند و از این طریق بستری برای معرفی و تبلیغ فعالیت‌های علمی آن‌ها فراهم می‌آید. ضمن اینکه مخاطبان و کسانی که می‌خواهند کارهای پژوهشی تعریف کنند از تجربه‌ای که قبلاً در کشور انجام شده استفاده می‌کنند و دوباره یک مسیر رفته را طی نمی‌کنند.

حل مشکل موازی کاری در طرح‌های پژوهشی

وی تاکید کرد: یک مشکل جدی موازی کاری خواسته یا ناخواسته در حوزه طرح‌های پژوهشی است که باعث هدر رفت بودجه و زمان می‌شود. دو دلیل عمده را برای ایجاد این مشکل می‌توان برشمرد اول بی اطلاعی افراد از فعالیت‌های پژوهشی سایر محققان و دوم سو استفاده برخی از افراد از در دسترس نبودن گزارش‌های طرح‌های پژوهشی، در صورتی که این طرح‌ها در بانکی کاملاً شفاف معرفی شود، دیگر کسی ادعای بی اطلاعی نمی‌کند. علاوه بر این، با توجه به حساسیت‌های منطقی که در خصوص برخی گزارشات پژوهشی توسط کارفرماها و پدیدآورندگان وجود دارد سطوح دسترسی متفاوتی برای دستیابی به گزارش‌های طرح‌ها در نظر گرفته شده است.

طبق اعلام روابط عمومی جهاد دانشگاهی، عظیم زاده در پایان با معرفی خدمات جدید این مرکز گفت: اپلیکیشن اندروید برای مطالعه سریع در فضاهایی که سیستم رایانه در دسترس نیست، دسترسی کاربران به مقالات مرتبط که برای کمک به کاربر پیشنهاد می‌شود و همچنین، امکان ایجاد ابر واژگان برای فایل‌های ورد کاربران، که با یک نگاه کلی به آن، این تصور به خواننده ارائه می‌شود که در محتوایی که در چندین صفحه تدوین شده به دنبالش چه محتوایی می‌تواند باشد، از دیگر خدمات این مرکز هستند.

انتهای پیام