برجام در حال جان کندن است اما ...

عصرایران؛ مصطفی داننده- در بیست و سوم تیر سال 1394 خورشیدی، ایران با کشورهای 1+5 بر سر برنامه‌ هسته‌ای خود به توافق رسید و «برجام» حاصل شد. واژه ای تازه بر پایه عبارت « برنامۀ جامع اقدام مشترک» و حالا 4 سال از آن روز می‌گذرد اما امروز «برجام» به جان کندن افتاده است.

دیگر کمتر کسی به احیای برجام امید دارد و تقریبا همه خود را آماده برگزاری مراسم ختم او کرده‌اند. اما حالا که برجام به نقطه آخر خود رسیده است، بد نیست مخالفان داخلی برجام که آن را ترکمنچای می‌نامند به چند سوال پاسخ بدهند.

اگر برجام برای ایران بد بود و برای طرف مقابل سود بی‌شمار داشت، چرا ترامپ تصمیم گرفت از آن خارج شود؟ مگر نمی‌گویید این توافق یک طرفه به سود آمریکا بود و سر ما حسابی یک کلاه گشاد رفته بود؟ پس چرا آنها با تمام سودی که برده‌اند، امضای خروج خود را پای برجام انداختند.

نخست وزیر اسرائیل می‌گوید:«من برای جلوگیری از انعقاد برجام، به تنهایی مبارز می‌کردم. من در مقابل قدرت‌های جهانی و رئیس‌جمهور آمریکا ایستادم و حتی به کنگره آمریکا نیز رفتم. معتقد بودم که برجام راه ایران را برای دست‌یابی به سلاح هسته‌ای هموار می‌کند. امروز می‌توان دید که قضاوت من درست بوده است یا نه.»

جالب است نتانیاهو این چنین از برجام به وحشت افتاده بود و عده‌ای در داخل می‌گفتند برجام به هیچ دردی نمی‌خورد.واقعا چرا اسرائیل و نخست وزیرش این همه تلاش کرد تا برجام را هوا کند؟ اگر برجام به ضرر ایران بود که صهیونیست‌ها باید از آن دفاع می‌کردند و ترامپ را راضی می‌کردند در برجام باقی بماند.

برجام، کشورهای عربی منطقه را وحشت زده کرده بود چون آنها فکر می‌کردند ایران با سرازیزشدن سرمایه‌های خارجی به مهم‌ترین شریک کشورهای اروپایی در خاورمیانه خواهد شد. آنها می‌دانستند با آزاد شدن پول‌های ایران، جمهوری اسلامی تبدیل به قدرت‌مندترین کشور منطقه خواهد شد به خاطر همین تا توانستند علیه برجام موش دواندند.

در داخل کشور هم مردم فراموش نکرده‌اند که چهارسال قیمت‌ها ثابت مانده بود. یادمان نرفته است بعد از امضای برجام، مردم به سراغ کالاها نمی‌رفتند چون بر این باور بودند که قیمت‌ها به زودی پایین خواهد آمد و ضرر خواهند کرد. حالا اما فروشنده‌ها نمی‌فروشند چون معتقد هستند قیمت‌ها بالاتر می‌رود و ضرر خواهند کرد.

مردم با پولی که امروز برای خرید پراید و تیبا می‌دهند می‌توانستند یک خودروی چینی بخرند و با پولی که برای خودروهای چینی می‌دهند می‌توانستند ماشین‌های کره‌ای و اروپایی سوار شوند.

از وقتی آمریکا از برجام خارج شد و این توافق به کما رفت، ناگهان قیمت‌ها هوایی شدند و رو به بالا رفتند و کمر اقتصاد ایران را شکستند. اگر برجام هیچ تاثیری در زندگی مردم نداشت، پس چرا حالا شاهد این همه مشکلات هستیم؟

حالا که برجام به روی زمین افتاده است، لگد زدن به آن کار راحتی است. راحت است هر روز کارشناسی را به تلویزیون بیاوریم و برجام را لعن کنیم. اما نباید واقعیت‌ها را هم فراموش کرد. به نظر می‌رسد برخی فراموش کرده‌اند که  زمانی مردم را به خوردن یک وعده غذا یا استفاده از اشکنه به جای مرغ و گوشت، تشویق می‌کردند.

استدلال‌های یک جریان مانند این است که گناه تمام طلاق‌ها را به گردن ازدواج بیندازیم.

الان زمان مناسبی است که کلاه خود را قاضی کنیم و بعد در مورد برجام نظر بدهیم.