معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی خراسان شمالی خواستار شد
ضرورت بازنگری در تخریب حمام کوثر/برگزاری تور گردشگری حمام کوثر موجب احیاء برخی فرهنگها میشود
- تاریخ انتشار : 1396/6/26 ساعت : 12:25 - 6 سال قبل
- از گروه : استان ها
- زیرگروه : خراسان شمالی
استحمام بدن و حمام کردن برای ایرانیها علاوه بر پاکیزه شدن تن و دفع چرک، یک آیین مذهبی هم بوده است. در تمام ادیان پیش از اسلام- از مهرپرستان گرفته تا زرتشتیها، غسل کردن یکی از شرطهای شرکت در مراسم بوده، این است که نه تنها در یک جایی مثل کاخ شاهی تخت جمشید نشانههایی از حمام پیدا میکنند بلکه باستانشناسها، بعد از کلی جستوجو به این نتیجه رسیدند که ساخت حمامهای عمومی از عهد هخامنشی در همه شهرهای ایران رایج بوده است.
به گزارش ایسنا، علاوه بر غسل و استحمام که در حمام های قدیمی انجام می شد، یک سری از آداب و رسوم نیز نیز توسط مردم شکل می گرفت که یکی از آن آداب این بود که هر کس وارد خزینه حمام میشد به افرادی که شست و شو میکردند سلام میکرد و ضمناً در همان پله اول خزینه دو دست را زیر آب کرده ، کمی از آب خزینه برمیداشت و به یکایک افراد حاضر از آن آب حمام تعارف میکرد ، برای تازه وارد مهم و مطرح نبود که افراد داخل خزینه از آشنایان هستند یا بیگانه، به همه از آب مفت و مجانی تعارف میکرد و مخصوصاً نسبت به افراد بیگانه بیشتر اظهار علاقه و محبت میکرد زیرا آشنا در هر حال آشناست و دوست و آشنا احتیاج به تعارف ندارند.
سنت دیگر این بود که هر کس وارد حمام میشد، برای اظهار ادب و تواضع نسبت به افراد بزرگتر که در صحن حمام نشسته، مشغول کیسهکشی و صابونزدن بودند، یک سطل یا طاس بزرگ آب گرم از خزینه حمام برمیداشت و بر سر آن بزرگتر میریخت؛ البته این عمل به تعداد افراد بزرگ و قابل احترام که در صحن حمام نشسته بودند تکرار میشد و تازه وارد وظیفه خود میدانست که بر سر یکایک آنان با رعایت تقدم و تأخر آب گرم بریزد. بسا اتفاق میافتاد که یک یا چند نفر از آن اشخاص مورد احترام در حال کیسه کشیدن و یا صابون زدن بودند و احتیاجی نبود که آب گرم به سر و بدن آنها ریخته شود، با این حال این عوامل مانع از ادای احترام نمیشد و کوچکترها به محض ورود به صحن حمام خود را موظف میدانستند که یک طاس آب گرم بر سر و بدن آن ها بریزند و بدینوسیله عرض خلوص و ادب کنند.
از آداب دیگر در حمامهای عمومی خزینهدار قدیم این بود که اگر تازه وارد، کسی از آشنایان و بستگان نزدیک و بزرگتر از خود را در صحن حمام میدید، فوراً به خدمتش میرفت و به منظور اظهار ادب و احترام او را مشت و مال میداد یا اینکه لیف صابون را به زور و اصرار از دستش میگرفت و پشتش را لیف میزد.
خراسان شمالی نیز دارای حمام های قدیمی است که در برخی از این حمام ها برخی از آن سنت های مذکور انجام می شد و از زمان های گذشته تعدادی از این حمام های قدیمی به یادگار مانده است که یکی از آن ها حمام قدیمی کوثر در بجنورد است اما شنیده شده برخی از مسئولان خواب های ناخوشی برای آن دیده اند.
علی اکبر وحدتی معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان شمالی در گفت و گو با خبرنگار ایسنا گفت: تاکنون حمام قدیمی عسگری در شهر بجنورد به ثبت رسیده و حمام کوثر یکی دیگر از حمام هایی است که به لحاظ معماری قابلیت ثبت ملی را داراست.
وی افزود: اما برای اینکه این اثر به ثبت ملی برسد یک شرط اصلی وجود دارد و آن این است که مالک این حمام نیز رضایت لازم را داشته باشد تا بتوان این امر را انجام داد.
وحدتی با اشاره به اینکه طی بازدیدهای به عمل آمده از این بنای تاریخی اثری از تخریب به چشم نمی خورد، ادامه داد: این اداره کل حاضر است در صورت توافق مالک، این ملک مرمت و احیاء و تبدیل به یک مکان فرهنگی و گردشگری شود.
وی تصریح کرد: اما شنیده شده شهرداری بجنورد قصد دارد تا آن را تملک، سپس تخریب و بعد آن را تبدیل به پارکینگ کند.
این مقام مسئول تاکید کرد: باید به این موضوع توجه شود مکان هایی همچون حمام های قدیمی علاوه بر اینکه در آنجا امر استحمام صورت می گرفت، یک مکان برای رویدادهای اجتماعی و فرهنگی نیز بوده است.
وی با تاکید بر اینکه حمام های قدیمی یکی از نشانه های معماری ایرانی بوده است، توضیح داد: حمام در ایران از دوره هخامنشی وجود داشته و آثار و نشانه های آن در تخت جمشید به چشم می خورد این درحالیست که در ترکیه حمام هایی ساخته می شود و به عنوان حمام ترکی در تمام دنیا تبلیغ می شود و آن ها در حال به ثبت رساندن این حمام ها هستند.
معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان شمالی خاطرنشان کرد: این درحالیست که ساخت حمام در کشور ترکیه از دوره سلوجی و با الگوگیری از حمام های ایرانی آغاز شد.
وی تصریح کرد: بی توجهی به حمام های قدیمی در ایران سبب می شود تا طی چند سال آینده حمام های ترکی به ثبت جهانی برسند و کشور ایران از این مزیت بی بهره باقی بماند.
وحدتی گفت: در حال حاضر ترک ها حمام می سازند و توریست به وسیله آن جذب می کنند اما برخی از افرارد درصدد هستند تا آن ها را خراب کنند.
از شهرداری درخواست می شود تا در تخریب حمام کوثر بازنگری کند
سید محسن موسوی رئیس کمیسیون عمران و ترافیک شورای اسلامی شهر بجنورد نیز در ادامه در پاسخ به این سوال که آیا شهرداری و یا شورای شهر قصد تخریب حمام کوثر و تبدیل آن به پارکینگ را دارند؟ اظهار کرد: رویکرد دوره پنجم شورای اسلامی شهر بجنورد حفظ و نگهداری بناهای تاریخی است و بر این اساس کمیته ای با نام کمیته میراث فرهنگی را در شورا تشکیل داده ایم.
وی افزود: اگر شهرداری قصد تخریب حمام کوثر و تبدیل آن به پارکینگ را داشته است، با مسئولان این نهاد گفت وگو و به طور قطع از آنها درخواست می شود تا بازنگری های لازم را انجام دهند.
موسوی ادامه داد: شورای اسلامی شهر بجنورد موضوع حفاظت از این بنا و تبدیل آن به یک مجموعه گردشگری و یا موزه را دنبال خواهد کرد.
وی اظهار کرد: این دور از شورا بر این موضوع تاکید خواهد کرد بناهای تاریخی موجود در شهر حفظ شوند و از آن ها صیانت خواهد کرد.
این مقام مسئول با اشاره به اینکه در حال حاضر میزان ماندگاری مسافران در شهر بجنورد یک شبانه روز است، گفت: در صدد هستیم تا با تقویت آثار تاریخی این میزان را به دو شبانه روز افزایش دهیم.
برگزاری تور گردشگری برای حمام کوثر موجب احیاء برخی از فرهنگ ها میشود
پیام مهنانی مدیر یک شرکت گردشگری در خراسان شمالی نیز در گفت و گو با ایسنا که مدتی است تورهای گردشگری را به این حمام قدیمی(کوثر) برگزار می کند، با بیان اینکه انجام طرح های خلاقانه در شرکت های گردشگری موجب معرفی آن شرکت و همچنین رونق فعالیت ها می شود، اظهار کرد: اما انجام تورهای خلاقانه نیز نیازمند حمایت و استقبال مردم است.
وی تصریح کرد: اگر یک شرکت گردشگری تورهای خلاقانه را برگزار کند اما مردم از آن ها هیچ استقبالی نکنند آن شرکت نمی تواند ادامه فعالیت دهد.
مهنانی ادامه داد: از سوی دیگر شرکت های گردشگری استان نیز باید از حالت سنتی بودن خارج شوند و انجام فعالیت های خلاقانه را در پیش گیرند و به روز شوند.
وی افزود: به عنوان مثال یکی از طرح های خلاقانه ای که توسط این شرکت گردشگری انجام می شود برگزاری تورهای گردشگری به حمام کوثر است.
مهنانی تصریح کرد: این امر نه تنها موجب می شود که برخی از بناهای تاریخی این شهر حفظ شود، بلکه منبع درآمدی برای مالک آن حمام قدیمی می شود.
مدیر یک شرکت گردشگری در خراسان شمالی گفت: از سوی دیگر با اجرای چنین طرح هایی برخی از داشته های فرهنگی مردم این شهر نیز حفظ خواهد شد.
وی افزود: این شرکت زمانیکه گردشگران سایر استان ها را برای گردش به این استان می آورد، مراجعه به کندوک فروشان برای خرید کندوک چای یکی دیگر از اقداماتی است که انجام می دهد.
مهنانی ادامه داد: این امر نه تنها موجب درآمد زایی برای برخی از فروشندگان می شود، از سوی دیگر فرهنگ دم کردن چای مردم خراسان شمالی در کندوک نیز حفظ و معرفی می شود.
انتهای پیام